گسترش روزافزون صنعت IT و نیاز به ارائه خدمات تخصصی در زمینه ایجاد مراکز ذخیره‌سازی انبوه اطلاعات( Data Center) و شبکه‌های کامپیوتری در کشور سبب شد تا در چند سال اخیر شرکت آوب فعالیت خود را به این دو مهم معطوف نماید. در این راستا پروژه‌های متعددی به دست کارشناسان توانمند این شرکت در نهادها و ارگانهای مختلف دولتی و خصوصی با موفقیت کامل به انجام رسیده و همواره رضایت کامل کارفرمایان را در پی داشته‌است.
شرکت فناوری اطلاعات آوب با بهره از دانش روز و تجربه مفید و با استفاده از استانداردهای روز دنیا قابلیت ارائه خدمات مشاوره، طراحی، تامین تجهیزات، نصب و راه اندازی و پشتیبانی جهت راه اندازی مرکز داده را دارا می باشد.

مزایای استفاده از مراکز داده:

  • یکپارچه سازی در محیط و مدیریت فضای فیزیکی
  • ایجاد امنیت فیزیکی و الکترونیکی بالا
  • مقابله با افزونگی و تکرار اطلاعات و اعمال سیاستهای ذخیره و بازاریابی اطلاعات
  • بالابردن سرعت پردازش و انتقال اطلاعات
  • سهولت در توسعه و بکارگیری فناوری های جدید با حفظ یکپارچگی
  • پرسنل کمتر و  مختصص تر جهت ارائه خدمات پیشتبانی
  • امکان اعمال سیاستهای مدیریتی سریع و به موقع

برای مراکز داده پیش نیازهایی لازم به یادآوری می باشد:

تقسیم بندی داخلی فضای مرکز داده:
ساختمان یک مرکز داده از نظر کاربردی دارای قسمتهای مختلفی می باشد، در یک مرکز داده علاوه بر تجهیزاتی که هدف اصلی مرکز داده نصب و بهره برداری ازآنها در مرکز می باشد، تجهیزات و ملزومات دیگری نیز به منظور تسهیل و یا تامین عملکرد سیستمها نصب میگردد از جمله :

?? برای خنک کنندگی نیاز به تجیهزات ایجاد سرمایش و تجیهزات HVAC دارد.
?? برای تامین برق مصرفی نیاز به دستگاههای مولد برق دارد.
?? 
برای ایجاد برق ورودی بلا انقطاع نیاز به دستگاههای UPS دارد.
?? برای اطفاء حریق نیاز به تجهیزات اطفاء حریق شامل سنسورها و مخازن گاز مخصوص دارد.
?? برای مانیتورینگ و کنترل شبکه نیاز به تجهیزات مانیتورینگ و کنترلی دارد.
?? محلی برای استقرار پرسنل نیاز دارد.
?? محلی برای تخلیه تجهیزات نیاز دارد.
?? محلی برای ارائه آموزشهای ضمن خدمت  برای پرسنل نیاز دارد.
?? و……

لذا میتوان گفت فضاهای زیر در تقسیم بندی داخلی یک مرکز داده باید تخصیص داده شود:

۱. فضای Server Rom:
این فضا جهت استقرار Rack ها و تجهیزات سوئیچینگ و روتینگ، Mainframe ها، تجهیزات ذخیره سازی، فایروال ها و تجهیزات امنیتی، تجهیزات ارتباطی، و… در نظر گرفته میشود. البته برای راه اندازی و کنترل تجهیزات مورد نظر داشتن سنسورهای مخصوص کنترل دما و حسگرهای حساس به دود و آتش و حرارت زیاد ضروری می باشد همچنین دوربینهای مانیتورینگ و تجهیزات مربوط به Access Control نیز از جمله تجهیزاتی است که در این فضا نصب و مورد استفاده قرار میگیرد. تقریبا معادل ۵۰ درصد از فضای مورد نظر در دیتا سنتر ها باید به Server Room اختصاص یابد .

۲. فضای تخلیه تجهیزات:
معمولا در حین کار یک مرکز داده نیاز به خرید و نصب تجهیزات جدید، جایگزینی تجهیزات جدید با تجهیزات قدیمی و از رده خارج وجود خواهد داشت. تجهیزات مربوط به سرور و دستگاههای ذخیره سازی و همچنین تجهیزاتی مانند Rack ها معمولا برای سهولت حمل و نقل، بسته بندی طوری انجام می گیرد که قبل از نصب و استفاده این تجهیزات باید از بسته بندی خارج و آماده سازی گردد. در برخی از مراکز داده برای انجام این امور، تجهیزات مورد نظر را به اتاق سرور منتقل می کنند و در همان محل از بسته بندی خارج و سپس نصب و استفاده می کنند. انجام این عمل به چند دلیل در محل Server Room اشتباه می باشد و در این فضای تخصیص داده شده باید انجام گیرد.

۳. فضای مربوط به تجهیزات HVAC:
نگه داشتن دمای فضای Server Room در اندازه قابل قبول و استاندارد از مهمترین چالشها و دغدغه های طراحان و اداره کنندگان مراکز داده می باشد. در بسیاری از مراکز داده ها بیشترین هزینه مربوط به تامین برق مصرفی برای تجهیزات HVAC اختصاص دارد. تجهیزات HVAC تجهیزاتی هستند که نیاز به فضای خاص و مناسب خود دارند. این فضا جزو فضا های تاسیساتی می باشد. فضاهای تاسیساتی شامل اتاق های مربوط به محل استقرار تجهیزات HVAC، تجهیزات مولد برق، تجهیزات UPS و تجهیزات مربوط به تامین گرمایشی و سرمایشی ساختمان مرکز داده می باشد. این تجهیزات بجز دستگاههای مولد برق و ژنراتورها( بدلیل مسائلی مانند لرزش، دود و گرمای حاصل از کارکرد این دستگاهها توصیه می گردد حتما این تجهیزات در خارج از ساختمان مرکز داده قرارداده شود).

۴. فضای مربوط به تجهیزات دستگاههای مولد برق( ژنراتورها):
تامین برق مصرفی مراکز داده نیاز به تجهیزات خاص خود و بدنبال آن فضای اختصاصی برای آن دارد. مراکز داده بزرگ نیاز به برق مصرفی بالایی دارند و مولد های برق پرظرفیتی نیاز خواهند داشت که برای نصب و استفاده از این تجهیزات فضای مناسب مورد نیاز می باشد.
علاوه بر مساحت و ابعاد، شرایط خاصی برای این گونه فضاها وجود دارد که باید لحاظ گردد، مانند: داشتن خروجی مناسب برای دود های حاصل از کارکرد ژنراتورها، داشتن شرایط تبادل هوایی مناسب، داشتن فوندانسیون و اسکلت مناسب برای نصب و نگهداری ژنراتورها و… .

۵. فضای پرسنل:
برای پرسنلی که در مراکز داده فعالیت می نمایند دو نوع فضا پیش بینی میگردد: 
▪️ فضای کاری پرسنل
▪️ فضای استراحت
فضای مربوط به مرکز داده دارای پرسنل متخصص مرکز داده میباشد که در اتاق های مربوطه باید انجام وظیفه نمایند اما در فضای مربوط به Server Room بدلیل شرایطی که دارند، امکان استقرار دائم پرسنل وجود ندارد و بجز مواقعی که نیاز به حضور در این اتاق وجود دارد در بقیه اوقات باید در اتاقی که تجهیزات مربوطه به کنترل و مانیتورینگ تجهیزات نصب شده در Server Room وجود دارد استقرار یابند.
برای کلیه پرسنلی که در ساختمان مرکز داده حضور دائم دارند نیاز به فضاهای استراحت وجود دارد داشتن امکانات تفریحی در حد معقول و حداقلی برای افزایش روحیه و تمرکز پرسنل بسیار مهم و تاثیر گذار می باشد.
فضای استراحت مورد نظر الزاما باید در همان محدوده و یا ساختمان مرکز داده قرار داشته باشد که در صورت نیاز بلافاصله پرسنل در محل کار خود حاضر گردند.

۶. فضای UPS و کابینت های باطری:
با توجه به اینکه UPS های این مرکز داده از UPS های با توان بالا می باشد لذا نگه داشتن این UPS ها در اتاق سرور توصیه نمی گردد، مخاطراتی که UPS ها و کابینت های باطری می تواند ایجاد کند به اندازه ای است که الزاما باید در یک فضای مستقل و جدا از بقیه تاسیسات نگهداری شود. فضایی که به اتاق UPS تخصیص داده می شود شرایط خاصی را باید داشته باشد مانند امکان تهویه هوا بصورت مناسب. علاوه براین، این اتاق باید توسط تجهیزات اطفاء حریق از مخاطرات احتمالی ناشی از آتش سوزی های مربوط به دستگاههای UPS و باطری ها مصون باشد.

۷. اتاق نگهداری مخازن گاز:
تجهزات اطفاء حریق از هر نوعی که باشد از طریق مخازن گاز Co2 یا گازهایFM200. میتواند از گسترش آتش سوزی های احتمالی جلوگیری بعمل آورد. مسلم است که سنسور های تشخیص دهنده دود و آتش و یا سنسورهای حرارتی در Server Room و دیگر مراکز حساس نصب خواهدشد ولی با توجه به وسعت فضای این مرکز داده که چشمگیر می باشد مشخص است که مخازن گاز حجم زیادی داشته باشد. لذا فضایی باید برای نگهداری این مخازن پیش بینی گردد این فضا میتواند در فضایی که فاصله کمی با Server Room دارد و قابلیت قرارگیری مخازن را حتی بصورت نصب شده بر روی دیوار داشته باشد انتخاب می گردد.

۸. اتاق مانیتورینگ و کنترل شبکه:
برای کنترل و مانیتورینگ شبکه مرکز داده( اطلاعاتی که در شبکه جریان دارد) کارشناسان و پرسنل نیاز به تجهیزات و نرم افزارهایی دارند که در هرلحظه فعل و انفعالات شبکه را زیر نظر داشت باشند. اتاق کنترل شبکه فضایی است که تجهیزات مخصوص مانیتورینگ شبکه در آن نصب شده و کارشناسان مسئول فنی و کنترل شبکه در این اتاق مستقر شده و ضمن اینکه شبکه را تحت کنترل و زیر نظر دارند میتوانند بدون مراجعه به Server Room عملیات مورد نیاز در ارتباط با سرورها و تجهیزات نصب شده را انجام دهند.

۹. اتاق ارتباطات Communication:
با توجه به اهدافی که در تاسیس مراکز داده وجود دارد و نیز سیستمهایی که در این مراکز داده مورد استفاده قرار خواهد گرفت، داشتن ارتباط با سایر شعبات یا بخشهای سازمان یا اداره و یا مراکز وابسته دیگر و مراکز داده مرتبط ضروری می باشد. ارائه این گونه خدمات نوین ارتباطی از طریق مرکز داده انجام خواهد گرفت. برای این منظور داشتن اتاق Communication الزامی است. تجهیزات مربوط به برقراری ارتباطات داده ای و حتی صوتی در این اتاق نصب خواهد شد.

ساختار و طراحی سیستم های تغذیه و نیرو مرکز:
تامین برق مصرفی ساختمان مرکز داده از بزرگترین و مهمترین دغدغه های طراحان و اداره کنندگان مراکز داده می باشد. چه بسا برخی از مراکز داده نیاز به آن میزان برق مصرفی دارند که به فکر ایجاد نیروگاهی هر چند کوچک برای تامین برق مصرفی خود می باشند.
برآورد و محاسبه برق مصرفی برخی مراکز در حد ۳٫۵ تا ۴٫۵ مگاوات مصرف بوده است که میزان برق مورد نیاز برای یک شهر متوسط می باشد.
در حال حاضر هم از یک طرف سازندگاه تجهیزات سخت افزاری بدنبال ساختن تجهیزاتی هستند که نیاز برق مصرفی کمتری داشته باشند و از یک طرف طراحان ایده پردازان بدنبال ارائه روشها و راهکارهایی هستند که نیاز به سخت افزار را کمتر نماید. استفاده از Blade Server ها و Server Far ها بجای سرورهای معمولی و یا حتی Main Frame بشدت رو به گسترش است. این مسئله باعث کاهش مصرف برق و نیازهای تامین برق مصرفی میگردد.
از طرف دیگر راهکارهایی مانند استفاده از سیستم های Virtual نیاز به افزایش استفاده از سرورها را بشدت کاهش میدهد. با استفاده از این راهکار در کنار استفاده از Server Cluster کمک می کند تا برای به اجرا درآوردن سرویسها و برنامه های کاربردی موردنیاز؛ از سرورهای کمتری استفاده شود.
سیستمهای سرد کننده که برای پایین نگه داشتن حرارت محیط کار سرورها در مراکز داده کار میکنند بیشترین مصرف برق مراکز داده را به خود اختصاص می دهند. هرچه تعداد سرورها کمتر باشد نیاز به سرد کنندگی کمتر و هر چقدر نیاز به دستگاه سرد کننده کمتر باشد، مصرف برق کمتر خواهد بود.

سامانه تامین برق مصرفی:
یک سامانه الکتریکی مناسب که برای یک مرکز داده طراحی شده باشد دارای ویژگیهای زیر میباشد :
▪️ برق کافی و مطمئن برای سخت افزارها و تجهیزات مرکز داده را تامین نماید.
▪️ دارای افزونگی کافی و مناسب بوده و برای جلوگیری از وقفه در خدمات، در واقع اشکال در  برق، بدون SPOF باشد.
▪️ با استانداردهای ایمنی ملی، استانی و شهری مطابقت داشته باشد.

نیازهای مرکز داده عبارتند از:
▪️ برق Rack ها و تجهیزات ایستاده
▪️ برق سامانه HVAC
▪️ برق لامپها، سامانه نظارتی و مراقبتی، سرورها و سوئیچهای مربوط به شبکه Lan داخلی، تجهیزات کنترل و اطفاء حریق و غیره.

نیاز کلی مرکز داده از جمع ۳ عدد فوق بدست می آید.

قرارداد منعقده با شرکت برق باید شامل در اختیار قراردادن اطلاعات خرابیها و مشکلات بزرگ باشد. باید توجه داشت حتی مطمئن ترین شرکت برق هم نمیتواند برق ۳۶۵/۷/۲۴ را تضمین نماید لذا هر مرکز داده باید دارای یک زیر ساخت مستقل برق باشد:
▪️ UPS برای مقاطع کوتاه
▪️ مولد برق برای تامین برق کمکی برای مقاطع طولانی تر
▪️ سیستم توزیع برق PDU برای تجهیزات بطور جداگانه

علاوه بر موارد فوق اگر در منطقه که مرکز داده در آن استقرار می یابد چند پست برق مجزا و مستقل وجود دارند حتما از حداقل ۳ پست مختلف برق مجموعه تامین شود تا در صورت قطعی هر کدام، بتوان از برق مجموع دیگر استفاده نمود.

روشنایی:
مینیمم روشنایی در مرکز داده ۵۰۰ لوکس در پلان افقی و ۲۰۰ لوکس در پلان عمودی می باشد و باید در حدود یک متر بالاتر از سطح تجهیزات بوده و نیز در راهروهای مابین رکها نصب شوند. تجهیزات روشنایی نباید از همان برقی که تجهیزات مخابراتی در اتاق کامپیوتر استفاده می کنند، تغذیه شوند. در ضمن در طراحی روشنایی باید روشنایی اضطراری نیز در نظر گرفته شود تا در هنگام قطع برق خللی در کار مرکز داده ایجاد نشود. برای کنترل روشنائی مراکز داده، سیستم کنترل روشنائی در هر طبقه درنظر گرفته شده که این سیستم میتواند با استفاده از ادواتی چون چشم الکترونیکی و حسگرهای حضور با توجه به شرایط و زمان روشنایی مرکز را کنترل نموده و در مصرف انرژی صرفه جویی کند و از هر کلید روشنائی کابلی به باکس کنترل روشنائی در همان طبقه کشیده خواهد شد. قرار دادن این سیستم کنترلی در مرکز داده باعث صرفه جوئی در مصرف برق شده و از هدر رفتن انرژی در ساعات غیر کار جلوگیری به عمل می آورد.

سیستم های اطفاء حریق هوشمند:
اطفاء اتوماتیک نیز به طرق مختلف مانند اطفاء با آب، گاز CO2، گاز FM200 و یا اطفاء با فوم می باشد. استفاده از این سیستم ها خصوصا برای سایت های کامپیوتری، اتاق SERVER، انبارها و مجموعه هایی که خطر از بین رفتن داده ها( DATA) دارد بسیار مهم است. به طور کلی برای مراکز داده با توجه به فواید استفاده از گاز FM200 به جای CO2 یا سایر گازها جهت اطفاء حریق استفاده خواهد شد.
گاز FM 200: گازی بی رنگ و فشرده شده و مایع می باشد و از آنجائی که در server room و یا سایر اتاقهای مجاور آن پرسنل مشغول به کار می باشند و در صورت بروز حادثه گاز CO2، گازی سمی بوده و برای تنفس انسانها مضر می باشد لذا استفاده از این گاز FM 200 علی رغم گران و پرهزینه بودن آن، موکدا توصیه می شود.

مزایای استفاده  از گاز FM 200:
?? سریع و موثر

?? تاثیر موثری بر کاهش سطح اکسیژن ندارد.
?? گاز تمیزی می باشد که بعد از استفاده اثر و باقیمانده ای ندارد.
?? عدم تاثیر بر لایه ازن.
?? تاثیر ناچیز بر افزایش گرمای محیط.
?? داشتن چرخه کوتاه حیاط.
?? از لحاظ الکتریکالی غیر رسانا.
?? 
ایمن برای استفاده در محیط های شلوغ.
?? مینیمم ملزومات جهت ذخیره سازی.
?? رنجهای متنوع نازل و container و سایر تجهیزات فرعی برای آن وجود دارد.
?? به صورت گسترده و جهانی تست و آماده سازی شده است.
?? مناسب جهت استفاده در صنعت و اتاقهای کامپیوتری.

اکنون شرکت آوب، با تکیه بر سوابق اجرائی و فعالیت های مستمر و تخصصی خود در عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشور آمادگی انجام پروژه‌ها و ارائه خدمات و محصولات متنوعی را به مشتریان در سراسر کشور دارا می‌باشد و از طریق ارائه راهکارهای فناوری اطلاعات و ارتباطات، کارآیی و اثربخشی فرایندهای کسب و کار مشتریان خود را ارتقاء بخشیده است.